ગુજરાત રાજ્ય ની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓ માં ધોરણ 12 વિજ્ઞાન પ્રવાહ પછીના કૃષિ સંલગ્ન સ્નાતક કક્ષાના એ-ગૃપના અભ્યાસક્રમો માટે પ્રવેશ પ્રક્રિયા 2017/18 ના મુદાઓ ની વિસ્તૃત માહીતી પૃસ્તિકા

ગુજરાત રાજ્ય ની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓ માં ધોરણ 12 વિજ્ઞાન પ્રવાહ પછીના કૃષિ સંલગ્ન સ્નાતક કક્ષાના એ-ગૃપ ની કોલેજો માં સ્નાતક ના અભ્યાસક્રમો માટે પ્રવેશ પ્રક્રિયા 2017/18 ના મુદાઓ ની વિસ્તૃત માહીતી અને સમજ માટે આ માહીતી પૃસ્તિકા જરૂર એક વાચો 

આ માહિતી પૃસ્તિકા PDF ફાઈલ ડાઉનલોડ કરવા અહી કલીક કરો  

બીટી કપાસ ની વૌજ્ઞાનીક ખેતી પદ્ધતિ વિશે ની માહીતી

બીટી કપાસ ની વૌજ્ઞાનીક ખેતી પદ્ધતિ વિશે ની માહીતી

પાક નું આયોજન 

બીટી કપાસની ચારેબાજુ બીટી વગરના કપાસ લગાવવાથી ઝીંડવા ને નુકસાન કરતી ઇયળોમાં બીટી કપાસ પ્રત્યે પ્રતિરોધી ક્ષમતા વિકાસ થતી નથી.

કપાસની 10 હાર પછી દીવેલા અથવા ગલગોટાની એક હાર વાવવી. જે છોડને નુકસાનકર્તા કીટકને આકર્ષે છે અને પિંજર પાક તરીકે કામ કરે છે.

વરસાદ આધારિત ખેતીમાં ભેજ સાચવી રાખવા હારની વચ્ચે 3-5 કિલો અડદ અથવા મગ / એકર પ્રમાણે વાવવા અને વાવણીના 30 દિવસે ખેતરમાં ભેળવવા.

જમીનની તૈયારી

ફૂગ અને ઇયળનો ઉપદ્રવ ઓછો કરવા ઉનાળામાં ઊંડી ખેડ કરી ગરમીમાં જમીનને તપાવવી જેનાથી ફૂગના બીજ અને ઇયળ મરી જાય.

ખેડ ઢાળની વિરુદ્ધ દિશામાં કરવી. દરેક હાર વચ્ચેના પાળા જમીનના ધોવાણમાં અવરોધરૂપ બને છે અને પાણીને જમીનમાં ઉતરવામાં વધુ સમય મળે છે.

પાક વાવણી માટે ખેતર ની સફાઈ કરી ઊંડી ખેડ કરવી અને જમીન ચકાસણી રિપોર્ટ પ્રમાણે ખાતર અને દ્રાવ્ય ખાતરો ની વ્યવસ્થા કરવી

વાવણી પહેલા શેઢાપાળા સાફ કરવા અને જીવાત ના યજમાન છોડ જેવા કે ગાડર, કાસકી, અંગેડો, જંગલી ભીંડો વગેરે નો નાશ કરવો

જાતો

આશાસ્પદ જાતો: મલ્લિકા બીટી, રાશી BG-2, વિક્રમ- 5, અજિત 155, ડોક્ટર સીડ્સ-સોલર76, રાસી સીડ્સ-રાસી 656, અંકુર સીડ્સ-જયાં વગેરે.

બીજ માવજત

વાવણી પહેલા બીજને 3-4 ગ્રામ થાયરમ / કિલો બીજ પ્રમાણે પટ આપી વાવેતર કરવું.

મૂળવિકાસ માટે બીજને મૂળવિકાસ ઉત્તેજક ( રૈલીગોલ્ડ ) @ 1 gm + ટ્રાઇકોડર્મા વિરડી @ 4 gm + સ્યુડોમોનાસ @ 10 gm / kg બીજ પ્રમાણે પટ આપો.

ખુણિયા ટપકાના પ્રાથમિક આક્રમણને ખાળવા સ્ટ્રેપ્ટોસાઇક્લિન @ 15 gm / 15 Ltr પાણીના દ્રાવણમાં બીજને 20 મિનિટ સુધી બોળી રાખવા.

ઓછા વરસાદની પરિસ્થિતીમાં સારા અંકુરણ માટે 1 kg બીજને 20 gm KCl / Ltr પાણીવાળા 650 ml દ્રાવણમાં 10 કલાક બોળી રાખી સુકવવા.

બીજને ઈમીડાક્લોપ્રીડ 7.5 ગ્રામ / કિગ્રા બીજ થાયામિથોક્ઝામ 2.8 ગ્રામ / કિલો બીજ પ્રમાણે પટ આપિને વાવેતર કરવાથી 1 મહિના ચુસીયા જીવાત થી રક્ષણ મળે છે.

વાવણી પદ્ધતિ

જો પિયતની સગવડ હોય તો તંદુરસ્ત અને ઝડપી વિકાસ માટે મે માસના બીજા પખવાડિયામાં અથવા જૂનના પહેલા પખવાડિયામાં વાવેતર કરવું.

હારમાં વાવણી ઉત્તર થી દક્ષિણ દિશામાં કરવી તેનાથી પાકને વધારે પ્રકાશ મળી શકે અને ઉત્પાદન વધે.

કપાસનું બીજ મોંઘું હોય છે માટે તેનું 4 થી 6 સેમી ઊંડાઈ એ થાણીને વાવેતર કરવું. વાવણી અંતર 4-5 x 2-3 ફૂટ રાખવું. ફળદ્રુપ જમીનમાં અંતર વધુ રાખવું. આ માટે 1 એકર માં 500-600 ગ્રામ બીજ જોઈશે.

નીંદણ નિયંત્રણ

નીંદણ નિયંત્રણ માટે વાવણી પછી તરત અને પાક ઉગ્યા પહેલા પેન્ડીમેથાલીન ( પેન્ડાલીન / સ્ટોમ્પ ) @ 7 ml / Ltr પાણી પ્રમાણે છાંટો.

વાવણી ના 60 દિવસ સુધી પાક ને નીંદણ મુક્ત રાખવો. વાવણી ના 30 અને 60 દિવસ પછી એક ખેડ અને હાથ વડે નીંદામણ કરવું.

ઊભા પાકમાં રાસાયણિક રીતે નીંદણ નિયંત્રણ માટે વાવણીના 30 દિવસ સુધી પાઇરીથાયોબેક સોડિયમ 10% EC ( હીટવીડ ) @20 મિલી / 15 લિટર પાણીમાં ભેળવી જમીન સંપૂર્ણ ભીંજાઇ જાય તે રીતે ઉલ્ટા પગે છાંટો.

દેશી ખાતર

વાવણીના 10 દિવસ પહેલા ચાસમાં 10 થી 12 ટન / એકર સારું કોહવાયેલું છાણિયું ખાતર આપવું. ખાતર વહેલા નાખવાથી સૂક્ષ્મતત્વો નો નાશ થાય છે.

રાસાયણિક ખાતર

પિયત કપાસમાં 24 kg નાઇટ્રોજન ( 120 kg એમોનિયમ સલ્ફેટ ) + 20 kg ફૉસ્ફરસ ( 125 kg SSP ) + 10 kg પોટાશ ( 16 kg MOP ) / એકર મુજબ વાવણી સમયે ચાસમાં આપો.

બિનપિયત કપાસમાં 24 kg નાઇટ્રોજન ( 120 kg એમોનિયમ સલ્ફેટ ), 16 kgફૉસ્ફરસ ( 100 kg SSP ) + 10 kgપોટાશ ( 16 કિલો MOP ) / એકર વાવણી સમયે ચાસમાં આપો

બિનપિયત કપાસમાં સારા વિકાસ માટે વાવણીના 25 દિવસે 12 કિલો નાઇટ્રોજન ( 60 કિલો એમોનિયમ સલ્ફેટ ), 8 કિલો ફૉસ્ફરસ ( 50 કિલો SSP ) અને 10 કિલો પોટાશ( 16 કિલો MOP ) / એકર મુજબ આપો.

પિયત કપાસમાં સારા વિકાસ માટે વાવણીના 25 દિવસે 12 કિલો નાઇટ્રોજન ( 60 કિલો એમોનિયમ સલ્ફેટ ), 10 કિલો ફૉસ્ફરસ ( 62 કિલો SSP ) અને 10 કિલો પોટાશ ( 16 કિલો MOP ) / એકર મુજબ આપો.

બિનપિયત કપાસમાં સારા વિકાસ માટે વાવણીના 50 દિવસે 12 કિલો નાઇટ્રોજન ( 60 કિલો એમોનિયમ સલ્ફેટ ) અને 10 કિલો પોટાશ ( 16 કિલો MOP ) / એકર મુજબ આપો.

વાવણી ના 75 દિવસ પછી તંદુરસ્ત અને સારા વિકાસ 12 કિલો નાઇટ્રોજન ( 60 કિલો એમોનિયમ સલ્ફેટ ) + 10 કિલો પોટાશ ( 16 કિલો MOP ) / એકર મુજબ આપો.

પાણીમાં દ્રાવ્ય ખાતરો નો છંટકાવ

જિંડવાના સારા વિકાસ માટે જિંડવાના વિકાસ સમયે 8 દિવસ ના અંતરે બે વાર 13:00:45 પોટેશિયમ નાઇટ્રેટ @ 150 ગ્રામ / 15 લિટર પાણી મુજબ છાંટો.

જિંડવાના સારા વિકાસ માટે જિંડવા ની વિકાસ અવસ્થાએ કેલ્સિયમ નાઇટ્રેટ @ 225 ગ્રામ / 15 લિટર પાણી પ્રમાણે છાંટો.તે નાઇટ્રોજન શોષવાની શક્તિ વધારે છે.

જીંડવા ના આકાર અને વજન માં વૃદ્ધિ માટે 10 દિવસ ના અંતરે 3 વખત 100 gm NPK ( 0:52:34 ) + 30 ml હ્યુમિક એસિડ / 15 Ltr પાણી મુજબ છાંટો.

જીંડવાના સારા વિકાસ માટે 100 gm પાણીમાં દ્રાવ્ય સલ્ફેટ ઓફ પોટાશ ( 00:00:50 ) / 15 Ltr પાણી મુજબ જીંડવાના વિકાસના સમયે છાંટો.

જીંડવાના વજન અને રેસાની ગુણવત્તા વધારવા જીંડવા બનતી વખતે 100 gm 12:61:00 ( MAP ) + 15 ml ક્લોરમેકવેટ ક્લોરાઈડ / 15 Ltr પાણી મુજબ છાંટો.

પિયત સમયપત્રક

સારા વિકાસ માટે ગોરાડું જમીનમાં 15 દિવસના અંતરે અને ભારે જમીન માં 25 દિવસના અંતરે પિયત આપવું.

કટોકટીની અવસ્થાઑ

પાણી ની અછત ની પરિસ્થિતી માં એકાતરા ચાસે વારાફરથી પિયત આપવું. કટોકટીની અવસ્થાઓ- વાનસ્પતિક વૃદ્ધિ, ફૂલ અવસ્થા અને જીંડવા વિકાસ અવસ્થા

જીવાત નિયંત્રણ

મિલિબગ

મિલીબગ ઉપદ્રવીત નીંદણ જેવા કે કોંગ્રેસઘાસ અથવા કપાસની સાંઠીઓને ફેબ્રુવારી માસ પહેલા બાળી અથવા જમીન માં દાટી નાશ કરવી.

ચીકટો અસરગ્રસ્ત ખેતરમાં ઘેટાં બકરાં કે અન્ય ઢોર ને ચરવા માટે દાખલ થવા દેવા નહીં.પાકની સાંઠીઓને એકઠી કરીને ખેતરમાં જ બાળી નાશ કરવો.

ચીકટો ઉપદ્રવીત ખેતરમાં ઉપયોગ કરેલ ખેતઓજારોને તંદુરસ્ત ખેતરમાં ઉપયોગ કરતાં પહેલા બરાબર સાફ કરવા અથવા જંતુનાશક દવાનો છંટકાવ કરવો.

મિલીબગને આવતા અટકાવવા માટે અવરોધ પાકના રૂપમાં મકાઇ, બાજરા અને જુવાર વાવવી અને વાવવા અને ગાડર, કાંસકી, જંગલી ભીંડી અને કાંગ્રેસ ઘાસ જેવા નિંદણનો નાશ કરવો.

તમારો પાક ચકાસો, જો ઉપદ્રવની શરૂવાત જણાય તો નિયંત્રણ માટે નિયંત્રણ માટે ક્લોરપાયરીફોસ 2%, @ 10 kg / એકર પ્રમાણે જમીન અને અસરગ્રસ્ત છોડ ઉપર આપવો. જો ઉપદ્રવ વધુ હોય તો બુપ્રોફેજીન 25SC ( અપ્લુડ, બ્યુપ્રો, બુપ્લોન ) 30 ml 15 Ltr પાણીમાં ભેળવી છાંટો.

મોલોમશી

મોલોમશી પાન માથી રસ ચૂસે છે. મોલોમશી 10 / પાન કરતાં ઓછી હોય તો કેતકીનો રસ @ 350 ml / 15 Ltr પાણી મુજબ છાંટો. વધુ હોય તો ઈમીડાક્લોપ્રિડ ( કાન્ફીડોર, ટાટામીડા ) @ 3 ml / 10 Ltr પાણી કે થાયોમેથોક્ઝામ ( એક્તારા / અનંત ) @ 4 gm / 10 Ltr પાણી અથવા એસિફેટ50% + ઇમિડાક્લોપ્રીડે1.8SC ( લાન્સરગોલ્ડ ) @ 50 gm / 15 Ltr પાણી અથવા ફ્લોકેમિડ ( ઉલાલા ) @ 6 ml / 15 Ltr પાણી અથવા થાયોમેથોક્ષમ12.6% + લેંબડા-સાયહેલોથ્રીન 9.5% (અલિકા) @ 80 મિલી / 200 લિટર /એકરમુજબ છાંટો.

લીલા તડતડિયા

લીલા તડતડીયા પાન માથી રસ ચૂસે છે. લીલા તડતડીયા 2 / પાન કરતાં ઓછી હોય તો કેતકીનો રસ @ 350 ml / 15 Ltr પાણી મુજબ છાંટો. વધુ હોય તો ઈમીડાક્લોપ્રિડ ( કાન્ફીડોર, ટાટામીડા ) @ 3 ml / 10 Ltr પાણી કે થાયોમેથોક્ઝામ (એક્તારા / અનંત ) @ 4 gm / 10 Ltr પાણી અથવા એસિફેટ50% + ઇમિડાક્લોપ્રીડે 1.8SC ( લાન્સરગોલ્ડ ) @ 50 gm / 15 Ltr પાણી અથવા ફ્લોકેમિડ ( ઉલાલા ) @ 6 ml / 15 Ltr પાણી અથવા થાયોમેથોક્ષમ12.6% + લેંબડા-સાયહેલોથ્રીન 9.5% (અલિકા) @ 80 મિલી / 200 લિટર /એકરમુજબ છાંટો.

થ્રીપ્સ

થ્રીપ્સનો ઉપદ્રવ ઓગષ્ટ થી સપ્ટેમ્બર માસમાં વધુ જોવા મળે છે. જો ઉપદ્રવ 10 / પાન કરતાં વધુ હોય તો, ફિપ્રોનિલ 5SC ( રિજેંટ, રેબીડ, ફેક્સ ) @ 30 ml / 15 Ltr પાણી અથવા ઇમિડાક્લોપ્રીડ 350 SC ( કોન્ફિડોર સુપર ) 30 મિલી / એકર, 200 લિટર પાણી અથવા લેમડાસાઈલોહેથ્રીન 5EC ( કરાટે, રીવા ) @ 15-20 ml / 15 Ltr પાણી મુજબ છાંટો.

સફેદમાખી

સફેદમાખી પાનમાથી રસ ચૂસી કોકડવા ફેલાવે છે. જો તે પાન દીઠ 8-10 કરતાં વધુ હોય તો નિયંત્રણ માટે 20 ગ્રામ ડાયફેન્થિયુરોન ( પેગાસસ, પજેરો ) / 15 લિટર પાણી અથવા સ્પાઇરોમેસિફેન 240SC ( ઓબેરોન ) @ 18 મિલી / 15 લિટર પાણી અથવા એસિફેટ50% + ઇમિડાક્લોપ્રીડ 1.8SC ( લાન્સરગોલ્ડ ) @ 50 ગ્રામ / 15 લિટર પાણી અથવા ફ્લોકેમિડ ( ઉલાલા ) @ 6 મિલી / 15 લિટર પાણી અથવા પાઇરીપ્રોક્ષિફેન 10EC (સુમિલનોં) @ 500 મિલી / 200 લીટર પાણી / એકર મુજબ છાંટો.

પાન કથીરી

પાન કથીરી પાનમાથી રસ ચૂસે છે. નિયંત્રણ માટે ફેનાઝાક્વીન 10EC ( મેજેસ્ટિક, મેજીસ્ટાર ) @ 25 ml / 15 Ltr પાણી અથવા 20 gm ડાયફેન્થિયુરોન ( પેગાસસ, પજેરો ) / 15 Ltr પાણી અથવા સ્પાઇરોમેસિફેન 240SC ( ઓબેરોન ) @ 18 ml / 15 Ltr પાણી અથવા એસિફેટ50% + ઇમિડાક્લોપ્રીડ 1.8SC ( લાન્સરગોલ્ડ ) @ 50 gm / 15 Ltr પાણી અથવા ફ્લોકેમિડ ( ઉલાલા ) @ 6 ml / 15 Ltr પાણી પ્રમાણે છાંટો.

ઊધઈ

ઊધઈ નો ઉપદ્રવ રેતાળ જમીન માં વધુ જોવા મળે છે. તે મૂળ અને જમીન નજીક થડને ખાય છે જેથી છોડ પીળા પડી સુકાય છે. ઊભા પાકમાં ઉપદ્રવ જણાય તો ક્લોરપાયરીફોસ 20EC ( ટ્રેકડેન, ફોર્સ, ટાફાબાન ) 2 લિટર અથવા 500 મિલી ફીપ્રોનીલ 5%SC ( રેજંટ, સલ્વો ) પિયતના પાણી સાથે 1 એકરમાં આપવી અથવા 150 gm ફિપ્રોનિલ + ઇમિડાક્લોપરીડ 80 WG ( લેસેટા ) / એકર / 250 Ltr પાણી મુજબ મૂળવિસ્તારમાં આપવી.

કાતરા

કાતરા દિવસમાં જમીન માં સંતાઈ જાય છે અને રાત્રે નુકસાન કરે છે. તેને રોકવા ખેતરમાં કેટલીક જગ્યાએ સૂકા ઘાસની નાની ઢગલી કરવી, દિવસમાં ઇયળ ઘાસની ઢગલી નીચે હોય તેને ભેગી કરો અને મારી નાખો. વધુ ઉપદ્રવ જણાય તો ક્લોરપાયરીફોસ 20EC ( ટ્રેકડેન, ફોર્સ, ટાફાબાન ) 2 લિટર અથવા 500 મિલી ફીપ્રોનીલ 5%SC (રેજંટ, સલ્વો) પિયતના પાણી સાથે 1 એકરમાં આપવી અથવા 150 gm ફિપ્રોનિલ + ઇમિડાક્લોપરીડ 80 WG ( લેસેટા ) / એકર / 250 Ltr પાણી મુજબ મૂળવિસ્તારમાં આપવી.

રોગ નિયંત્રણ

બળિયા ટપકા

બળિયા ટપકાનો ઉપદ્રવ મોટેભાગે પાકની પાછલી અવસ્થાએ જોવા મળે છે. શરૂવાતમાં પાન પર બદામી રંગના ટપકા પડે છે. ઠંડા અને ભેજવાળા વાતાવરણ માં ઉપદ્રવ તીવ્ર બનતા પાન ખરી જાય છે. નિયંત્રણ માટે મેટાલેક્સિલ 8% + મેંકોજેબ 64 WP ( રિડોમિલ, સંચાર ) @ 30 gm / 15 Ltr પાણી અથવા બાઇટરલેટોન 25 WP ( બાયકોર ) @ 30 ગ્રામ / 15 લિટર પાણી અથવા ક્લોરોથેલોનીલ ( કવચ, ડેકોનીલ ) @ 30 ml / 15 Ltr પાણી અથવા ટેબૂકોનાઝોલ 250 EC ( ફોલિકુર, ટોર્ક) @ 15 ml / 15 Ltr પાણી અથવા કાર્બેંડાઝીમ 12% + મેંકોઝેબ 63 WP ( સાફ, કોમ્બીપ્લસ, ડેલમિક્સ ) @ 30 gm / 15 Ltr પાણી મુજબ છાંટો.

સુકારો

સુકારો કાળી જમીનમાં વધુ દેખાય છે. તેને આવતો રોકવા ટ્રાયકોડર્મા જૈવિક ફૂગ 1.25 kg / એકર પ્રમાણે 250 લિટર પાણીમાં ઓગાળી મૂળ આસપાસ રેડો. રોગ દેખાય તો 150 gm કાર્બેન્ડેઝીમ / એકર મુજબ પિયત સાથે આપો.

ખુણિયા ટપકા

ખુણિયા ટપકાના પ્રાથમિક આક્રમણને ખાળવા સ્ટ્રેપ્ટોસાઇક્લિન @ 15 gm / 15 Ltr પાણીના દ્રાવણમાં બીજને 20 મિનિટ સુધી બોળી રાખવા.

રોગ જણાય તો સ્ટ્રેપ્ટોસાયકલીન @ 1 gm + કોપરઓક્સિક્લોરાઈડ50WP ( બ્લૂ કોપર, બ્લાઇટોક્ષ ) @ 45 gm / 15 ltr પાણી મુજબ છાંટો.

મૂળખાઈ

મૂળ નો સડો રોગ રેતાળ અને ગોરાડું જમીન માં વધુ દેખાય છે, નિયંત્રણ માટે 500 gm કોપરઓક્સિક્લોરાઈડ50WP ( બ્લૂ કોપર, બ્લાઇટોક્ષ ) + 150 gm કાર્બેન્ડેઝીમ / એકર મુજબ પિયત સાથે આપો.

અન્ય સમસ્યાઓ

લાલ પાન

પાન લાલ થયા બાદ ખરી પડવાની સમસ્યાના મુખ્ય કારણો આ પ્રમાણે છે, રાત્રિનું તાપમાન ઓચિંતું નીચું જવું, પાણીની અછત અને પાનમાં નાઇટ્રોજન અને મેગ્નેશિયમની ખામી. નિયંત્રણ માટે 75 gm મેગ્નેશિયમ સલ્ફેટ + 75 gm યુરિયા + 5 ml સ્ટિકર 15 Ltr પાણીમાં ભેળવી છાંટો

કાપણી અને પછી ની માવજત

કાપણી સમય અને તકનિક

જીંડવા સંપૂર્ણ ખૂલ્યા બાદ તડકામાં વીણી કરવી, વીણી મોડી કરવાથી જીંડવા ખરી જાય છે જેનાથી રૂ ની ગુણવત્તા ઘટે છે.

અડધા ખુલેલા જીંડવાને તોડી લઈ તેને સુકવ્યા બાદ તેમાંથી રૂ કાઢવાથી હલકી ગુણવત્તા ધરાવતું રૂ મળે છે. તેથી આવી પધ્ધતિઓ ટાળવી. ગુણવત્તા જાળવવા તેને તડકામાં ના સુકવતા છાયડામાં સુકવો.

ગ્રેડિંગ

વધારે આવક મેળવવા કપાસની વીણી વખતે પાકને વધુ પડતાં ઝાકળ અને કચરાથી રક્ષણ આપવું. યોગ્ય રીતે સંગ્રહ કરવો. તેનું ગ્રેડિંગ કરી જ્યારે ભાવ વધારે હોય ત્યારે વેચવો.

પહેલી અને છેલ્લી વાવણીનાં કપાસની ગુણવત્તામા ખાસ્સો ફરક હોવાથી તેને અલગ રાખવો જોઇએ

કપાસની ગુણવત્તા મુજબ તેના ગ્રેડ બનાવી બજાર માં લઈ જવો. જે કપાસ સફેદ રંગનો, સુવાળો, ડાઘ કે અપરિપક્વ ભાગ મુક્ત, સંપૂર્ણ ભેજ મુક્ત અને 30 થી 35 મિલિમિટર તંતુની લંબાઈ વાળો હોય તેને સ્પેશલ ગ્રેડમાં મૂકવો. જે કપાસ સફેદ રંગનો, અડકતા સુંવાળો, ખુબજ ઓછી અશુધ્ધિવાળો, અપરિપક્વ ભાગ મુક્ત, સંપૂર્ણ ભેજમુક્ત, 28 થી 30 મિલિમિટર લાંબા તાંતણાવાળો હોય તેને સુપર ગ્રેડ નો ગણવો. જે કપાસ  રંગમા સફેદ ઝાંખુ, અડકતા મુલાયમ, ઑછા : વત્તા પ્રમાણમા અશુધ્ધિ, ડાઘ, અપરિપક્વ ભાગ, તેને એવરેજ ફેર ક્વાલિટી નો ગણવો..

ગુજરાતમાં આ વર્ષે મેઘસવારીમાં મોડુ નહિં, ૧૫મી જૂન આસપાસ સમયસર અને ધમાકેદાર વરસાદની આશા વધી : હવામાન ખાતું

ગુજરાતમાં આ વર્ષે મેઘસવારીમાં મોડુ નહિં, ૧૫મી જૂન આસપાસ આગમન
તાપમાન વધતા સમયસર અને ધમાકેદાર વરસાદની આશા વધી

 ગુજરાતમાં આ વર્ષે મેઘસવારીમાં મોડુ નહિં, ૧૫મી જૂન આસપાસ આગમન
   રાજકોટ, તા. ૧૫ : ગુજરાતમાં ૧૫ જૂન આસપાસ મોસમના પહેલા વરસાદની વર્ષોની પરંપરા હતી પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી તેમા ફેરફાર થયેલ અને ચોમાસુ જૂન ઉતરાર્ધમાં બેસે છે. આ વખતે આંદોમાન નિકોબાર વિસ્તારમાં અત્યારથી ચોમાસાએ ટકોરા મારતા હવામાન શાસ્ત્રીઓના અંદાજ મુજબ ગુજરાતમાં મેઘસવારી ૧૫ જૂન આસપાસ આવી શકે છે. ચોમાસાનું આગમન કયારે અને કેવા સ્વરૂપે થશે ? તેનો ચોક્કસ અંદાજ હજુ એકાદ અઠવાડીયા પછી આવી શકે તેમ છે.
   ગુજરાતમાં આ વર્ષે ઉનાળામાં તાપમાન ૪૦ થી ૪૪ ડીગ્રી વચ્ચે રહ્યુ છે. અગાઉના વર્ષો કરતા આ વખતે ગરમી વધુ પડે છે. જો કે ઉત્તર પ્રદેશ, હરીયાણા, દિલ્હી વગેરે રાજ્યોની સરખામણીએ ગુજરાતમાં તાપમાન નીચુ છે. વધુ તાપના કારણે વરસાદનું પ્રમાણ વધે તેવી ધારણા છે. સખત તાપ વરસાદને વહેલો ખેંચી લાવવામાં નિમિત બની શકે છે. હવામાન ખાતાએ દેશમાં સારા ચોમાસાની આગાહી કરી છે તે મુજબ ગુજરાતમાં પણ ચોમાસુ જમાવટ કરે અને ખેતી તથા પીવાના પાણીનો પ્રશ્ન ન રહેવા દયે તેવી આશા છે. અત્યારના એંધાણ મુજબ આ વખતે ગુજરાતમાં મેઘસવારી મોડી નહી પરંતુ સમયસર એટલે કે ૧૫ જૂન આસપાસ જ આવવાની શકયતા બળવાન બની છે. ચોમાસાની એન્ટ્રી ધમાકેદાર થાય તો શરૂઆતના તબક્કે જ પાણી પ્રશ્ને મોટી રાહત થઈ શકે છે તેમજ વાવેતર માટેનો ખેડૂતોનો ઉત્સાહ વધી શકે છે.
   ચોમાસુ નજીક આવતા ખેડૂતોએ વાવણીની તૈયારી શરૂ કરી છે. સરકારે ચોમાસાના સ્વાગતની અને જરૂર પડે તો સામાનાની તૈયારી આગળ વધારી છે.

મગફળી ની વૈજ્ઞાનિક ખેતી પધ્ધતિ વિશે માહીતી

જમીન અને આબોહવા:  
રેતાળ, ગોરાડું, કાળી તેમજ હલકી જમીનમાં મગફળીનો પાક થાય છે. મગફળની વૃધ્ધિ અને વિકાસ સારી રીતે થાય તે માટે જમીન પોચી, ભરભરી અને પાસાદાર બનાવવી જોઈએ. હળથી ઉંડી ખેડ કરી કરબની જરૂર મુજબ ખેડ કરવી.

જાતો ની પસંદગી:

જે તે વિસ્તાર અને પરિસ્થીીતી માટે ભલામણ થયેલ બિયારણની સુધારેલ જાત પસંદ કરવી. બિયારણ સારી ગુણવત્તા ધરાવતું, પુરતી સ્ફુરણ શકિતવાળું તંદુરસ્ત, ભેળસેળ વગરનું ખાત્રીલાયક હોવું જોઈએ. હંમેશા પ્રમાણિત બિયારણ વાવવાનો આગ્રહ રાખવો.

આડી : જીએયુ થી - ૧૦, જી જી -૧૧, સોમનાથ, જી જી - ૧ર

ઉભડી : જુનાગઢ - ૧૧, જેએલ - ર૪, જી જી - ર

અર્ધવેલડી : જી જી - ર૦

વાવણી સમય અને પદ્ધતિ :
વાવણીનો સમય : ચોમાસામાં સારો વાવણીલાયક વરસાદ થઈ ગયા પછી મગફળીનું વાવેતર કરવામાં આવે છે. સંજોગોવસાત વરસાદ મોડો થાય તો આડી જાતને બદલે ઉભડી જાતનું વાવેતર કરવું.

વાવણીનું અંતર :

આડી જાત : ૬૦ × ૧પ સે.મી.

ઉભડી જાત : ૪પ × ૧૦ સે.મી.

બીજ નો દર તથા માવજત:
બીજનું પ્રમાણ : દાણા - ૧૦૦ થી ૧ર૦ કિ.ગ્રા. / હે.

બીજ માવજત : ઉગસુક રોગના નિયંત્રણ માટે ૧ કિ.ગ્રા. દાણા દીઠ ૩ થી , ગ્રામ કેપ્ટાન, થાયરમ, મેન્કોઝેબ, એમીસાન દવાનો પટ આપી રાઈઝોબીયમ કલ્ચરની માવજત આપવાથી ૧પ ટકા જેટલો રાસાયણીક ખાતરનો બચાવ થાય છે.

ખાતર વ્યવસ્થાપન: 
ઉનાળામાં પિયતને લઈ ખાતરનો કાર્યક્ષામ ઉપયોગ થઈ શકે તે માટે હેકટરે ૧૦ ટન છાણીયું ખાતર આપવું. સામાન્ય રીતે ચોમાસુ પાક કરતાં બમણા રાસાયણિક ખાતરો ઉનાળુ મગફળીને આપવાની ભલામણ છે. રપ-પ૦-૦ ના.ફો.પો. કિ.ગ્રા. /હે આપવા. ૧૧૦ કિ.ગ્રા. ડીએપી અને ૧૧ કિ.ગ્રા. યુરિયા ખાતરો વાવતા પહેલા ચાસમાં ઓરીને આપવા. દક્ષિાણ ગુજરાતમાં ફોસ્ફરસ ઓછું એટલે ર૦ કિ.ગ્રા./હે. આપવું. આ ઉપરાંત જમીનમાં ગંધકની ઉણપ હોય તો ર૦ કિ.ગ્રા. / હે. સલ્ફર આપવું.

પિયત વ્યવસ્થાપન:  
દક્ષિાણ ગુજરાતની ભારે કાળી જમીનમાં ઉનાળુ મગફળીનું વધુ ઉત્પાદન મેળવવા ૭ પિયત આપવાની ભલામણ છે.

૧. વાવણી બાદ તુર્તજ

ર. એક અઠવાડિયા બાદ

૩. ચાર અઠવાડિયા બાદ

૪. બાકીના ૪ પિયત ૧૩ થી ૧પ દિવસના અંતરે આપવા.

નિદણ વ્યવસ્થાપન:
મગફળીના પાકને ૪પ દિવસ સુધી નિંદામણ મુકત રાખવા બે આંતરખેડ તથા હાથથી નિંદામણ કરવું જરૂરી છે. જયાં મજુરોની અછત હોય ત્યાં નિંદામણ નિયંત્રણ માટે પેન્ડીમેન્થાલીન (સ્ટોમ્પ) ૧ કિ.ગ્રા./હે (૩.૩૩ લી./હે.) પ૦૦ લી. પાણીમાં ઓગાળી વાવણી બાદ તુર્તજ બિયારણના સ્ફુરણ પહેલાં જમીન પર છંટકાવ કરવો. આ ઉપરાંત ૪૦ થી પ૦ દિવસે એક આંતરખેડ અને એક હાથ નિંદામણ કરવાની ભલામણ છે.

કાપણી અને સંગ્રહ:  
મગફળીની જાતો ૯૦ થી ૧ર૦ દિવસે પાકી જાય છે. દક્ષિાણ ગુજરાતની ભારે કાળી જમીનમાં મગફળી ઉખાડતાં પહેલાં એક અઠવાડિયા અગાઉ હળવું પિયત આપવાથી મગફળી ઉખાડવામાં સરળતા રહે છે અને ડોડવા જમીનમાંત તુટતા નથી.